Frisoun
Erodium malacoides
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïeto, Aguïo.
Noms en français : Bec-de-grue à feuilles de mauve, Bec-de-grue fausse-mauve.
Descripcioun :Aquéu frisoun, souvènti-fes bèn desplega sus lou sòu, èi pas proun grand. Se recounèis à si fueio que dounon d'èr à-n-aquésti de la mauvo, e à si pichòti flour pourpalo. La planto èi bourrihudo d'en pertout. Lou fru es en aguïeto pounchudo ço qu'à douna lou noum generi. A maturita, coume pèr tóuti lis Erodium li cinq carpello se viron en tiro-tap. Ei d'aqui que vèn lou noum de frisoun. I'agrado lis escoumbre, li camin e lis óuriero de champ.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Pamens sabèn pas se soun bèn goustouso.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Óutobre à jun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erodium malacoides (L.) L'Hér., 1789
Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753